Alkany – węglowodory nasycone. Metan – najprostszy ich przedstawiciel.


Węglowodory nasycone – alkany

Węglowodory są związkami węgla oraz wodoru, posiadające w swym składzie jedynie te dwa pierwiastki. Termin węglowodory nasycone oznacza, że wiązania pomiędzy poszczególnymi atomami C—C oraz C—H przyjmują jedynie formę wiązań pojedynczych. Dzięki tej postaci cząsteczek, na atom węgla, który zawsze jest czterowartościowy (IV), przypada maksymalna ilość atomów wodoru, dając ogólny wzór cząsteczek alkanów w postaci:

CnH2n+2

n – dowolna liczba naturalna różna od zera, określająca liczbę atomów węgla w cząsteczce.

Alkany należą również do grupy związków alifatycznych, nie posiadających w składzie struktur aromatycznych.

Nazewnictwo alkanów

Nazwy poszczególnych alkanów tworzy się wykorzystując pochodne greckich nazw określających liczbę atomów węgla w każdej cząsteczce, z końcówką –an. Cząsteczki alkanów mogą przyjmować formę łańcuchów prostych, bądź rozgałęzionych, poczynając od cząsteczek zawierających 4 atomy węgla, czyli butanu i izobutanu.

Źródła alkanów

Do największych źródeł alkanów należy ropa naftowa oraz gaz ziemny, powstałe z obumarłych organizmów żywych.

Metan

Metan jest pierwszym i najmniejszym węglowodorem należącym do szeregu homologicznego alkanów.

Właściwości:

  • bezbarwny i bezwonny gaz,
  • lżejszy od powietrza,
  • temperatura topnienia: -183°C,
  • temperatura wrzenia: -161,5°C,
  • bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie,
  • skroplony jest lżejszy od wody, gęstość 0,4 g/cm3,
  • dobrze rozpuszcza się w związkach organicznych tj. benzyna, alkohol, czy eter,
  • wykazuje się niewielką reaktywnością,