Category Archives: Szkoła
Dodatki do żywności utrwalające – zapobiegające psuciu się żywności
Konserwanty i przeciwutleniacze, bo to o nich jest tu głównie mowa, stosowane są w produkcji żywności od wieków, jednak dziś w nieco zmienionej formie. Dzisiejsze dodatki do żywności nie są już tak szkodliwe jak niegdyś dodawana do mleka formalina, czy kwas borowy dodawany do masła. Nadal ich bezpieczeństwo stawiane jest pod znakiem zapytania i badane. Przykładowo, żółty barwnik E102, tartrazyna, która już sama w sobie jest substancją alergizującą, w połączeniu z kwasem benzoesowym, E210, nasila nadpobudliwość i nerwowość nie tylko u dzieci.
Przeliczanie stężeń – wzory
Przeliczanie stężeń jest czynnością często wykonywaną przez chemików. Zdarzają się przypadki, gdy konieczne okazuje się przeliczenie stężenia procentowego na molowe, bądź też odwrotnie. Jednak poza znajomością określonego stężenia roztworu, potrzebna będzie informacja o gęstości posiadanego roztworu.
Stężenie procentowe roztworu – wzór i teoria
Definicja i wzór stężenia procentowego
Stężenie procentowe roztworu określa masę substancji rozpuszczonej w roztworze, przypadającą na jednostkę masy tego roztworu, wyrażoną w procentach.
Dokładniej, oznacza liczbę gram substancji rozpuszczonej w 100 g roztworu.
Stężenie molowe roztworu – wzór i teoria
Definicja i wzór stężenia molowego
Stężenie molowe roztworu określa liczbę moli substancji rozpuszczonej w 1 dm3 tego roztworu.
Stężenie to wyraża się w molach na dm3, i określa poprzez zapis mol/dm3, bądź nazwę roztwór x-molowy.
Przykład
1 mol substancji zawartej w 1 dm3 roztworu = 1 mol/dm3 = roztwór jednomolowy
CM [mol/dm3] – stężenie molowe, wyrażone w liczbie moli znajdujących się w 1 dm3 roztworu
n [mol] – liczba moli
V [dm3] – objętość roztworu wyrażona w dm3
Przekształcenia wzoru na stężenie molowe
Obie strony równania mnożymy przez objętość roztworu, otrzymując w konsekwencji wzór na liczbę moli substancji, znajdujących się w danym roztworze.
Skreślając po prawej stronie równania dm3 nad i pod kreską ułamkową, otrzymujemy wartość wyrażoną w molach.
Obie strony równania dzielimy przez stężenie molowe, czyli mnożymy przez odwrotność stężenia molowego, otrzymując wzór na obliczanie objętości roztworu, która powinna zawierać określoną ilość moli substancji, mając podane stężenie molowe.
Stężenie molowe – zadania
Kategoria stężenie molowe – zadania pomoże zrozumieć różnego typu zadania związane ze stężeniem molowym roztworów.
Mieszanie roztworów o różnych stężeniach molowych
Mieszając różne roztwory, w których składzie znajdują się dokładnie te same substancje, lecz w różnym stężeniu, uzyskuje się roztwór o uśrednionym stężeniu wynikowym.
Stężenie końcowe otrzymanego roztworu oblicza się na podstawie sumowania liczby moli trafiających do naczynia końcowego, biorąc pod uwagę otrzymaną całkowitą objętość roztworu.
CM [mol/dm3] – stężenie molowe, wyrażone w liczbie moli znajdujących się w 1 dm3 roztworu
n [mol] – liczba moli
V [dm3] – objętość roztworu wyrażona w dm3
n1 + n2 = nk
V1 + V2 = Vk
1 – roztwór nr 1
2 – roztwór nr 2
k – roztwór końcowy (otrzymany)
Uwaga.
Istotna jest informacja, że sumować można jedynie objętości roztworów o zbliżonym stężeniu. W przeciwnym wypadku, częstym zjawiskiem jest zmniejszenie objętości roztworu.
Zadanie nr 1
Oblicz stężenie molowe roztworu otrzymanego po zmieszaniu 100 cm3 jedno molowego roztworu kwasu solnego, oraz 200 cm3 dwu molowego roztworu HCl.
Dane:
- roztwór nr 1
- V = 100 cm3 = 0,1 dm3
- CM1 = 1 mol/dm3
- V = 200 cm3 = 0,2 dm3
- CM1 = 2 mol/dm3
roztwór nr 2
Rozwiązanie
Skreślając dm3 nad kreską ułamkową otrzymujemy:
Odpowiedź
Stężenie molowe uzyskanego roztworu wyniesie CMk = 1,7 mol/dm3
Rozkład zajęć lekcyjnych z chemii – klasa I Liceum
Klasa I – poziom podstawowy
- Pracownia chemiczna – podstawowe szkło i sprzęt laboratoryjny. Przepisy BHP i regulamin pracowni chemicznej
- Ewaluacja na wejściu
I. Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego (5 godzin lekcyjnych/4 jednostki)
- Skały i minerały.
- Przeróbka wapieni, gipsu i kwarcu.
- Przeróbka wapieni, gipsu i kwarcu.
- Właściwości gleby i jej ochrona.
- Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Sprawdzenie wiadomości.
II. Źródła energii (5 godzin lekcyjnych/5 jednostek)
- Rodzaje paliw kopalnych.
- Przeróbka ropy naftowej i węgla kamiennego.
- Benzyna – otrzymywanie i właściwości.
- Sposoby pozyskiwania energii a środowisko przyrodnicze.
- Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Sprawdzenie wiadomości.
III. Środki czystości i kosmetyki (6 godzin lekcyjnych/5 jednostek)
- Właściwości mydeł i ich otrzymywanie.
- Mechanizm usuwania brudu.
- Emulsje.
- Składniki kosmetyków.
- Rodzaje środków czystości. Środki czystości a środowisko przyrodnicze.
- Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Sprawdzenie wiadomości.
IV. Żywność (5 godzin lekcyjnych/4 jednostki)
- Wpływ składników żywności na organizm.
- Fermentacja i jej skutki. Inne przemiany chemiczne żywności.
- Fermentacja i jej skutki. Inne przemiany chemiczne żywności.
- Dodatki do żywności.
- Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Sprawdzenie wiadomości.
V. Leki (4 godziny/4 jednostki)
- Rodzaje substancji leczniczych.
- Dawka lecznicza i dawka toksyczna. .
- Substancje uzależniające.
- Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Sprawdzenie wiadomości.
VI. Odzież i opakowania (4 godziny lekcyjne/4 jednostki)
- Rodzaje tworzyw sztucznych.
- Rodzaje opakowań.
- Włókna naturalne, sztuczne i syntetyczne.
- Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Sprawdzenie wiadomości.
Podsumowanie
Lekcja wprowadzająca: 2 godz
Dział I: 5 godz
Dział II: 5 godz
Dział III: 6 godz
Dział IV: 5 godz
Dział V: 4 godz
Dział VI: 4 godz
RAZEM: 31 godz
Węgiel w przyrodzie
Węgiel jest pierwiastkiem, bez którego istnienia nie mógłby również istnieć otaczający nas świat. Przynajmniej w obecnej formie. Koniec końców, to cała chemia organiczna oparta jest o związki atomów węgla i wodoru, a więc i nasze ciała, i paliwa, a nawet plastikowe opakowania. Poza związkami organicznymi, w przyrodzie szeroko rozpowszechnione są nieorganiczne związki węgla, tj. wydychany przez nas dwutlenek węgla, oraz węgiel w czystej postaci, tj. diament.
Węgiel jest czternastym pierwiastkiem pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej, co daje mu wysokie znaczenie. W przypadku związków nieorganicznych występuje głównie w postaci wspomnianego wcześniej dwutlenku węgla, CO2, oraz węglanów, tj. dolomit MgCo3, kalcyt CaCO3, magnezyt MgCO3, syderyt FeCO3, oraz kilka innych. Poza nimi, tworzy również sporą liczbę innych związków.
Związki organiczne budują komórki organizmów żywych, gdzie spotkać można aminokwasy, białka, tłuszcze, węglowodany oraz związki heterocykliczne, do których można zaliczyć kwasy nukleinowe tj. DNA (ang. deoxyribonucleic acid, pl. kwas deoksyrybonukleinowy). Znanymi, i szeroko rozpowszechnionymi źródłami węgla, są również paliwa tj. węgiel kamienny, ropa naftowa i gaz ziemny. Ogromna liczba związków węgla występujących w naturze naturalnie, oraz tworzonych przez człowieka, stała się przyczyną wyodrębnienia działu chemii o nazwie chemia organiczna.
Węgiel w czystej postaci i odmiany alotropowe węgla
Węgiel w czystej postaci znany jest ludzkości pod różnymi postaciami, wszystkimi istotnymi dla naszego funkcjonowania. Nie jest jednak tym, z czym wiele osób go kojarzy, a więc węglem kamiennym, stosowanym jako paliwo stałe. Węgiel w czystej postaci może występować w postaci bezpostaciowej, oraz jako odmiany alotropowe: grafit, diament i fullereny.
Grafit
Znany wszystkim pod postacią wkładów do ołówków grafit jest minerałem o dość luźnej strukturze krystalicznej. Jest ciałem o czarnoszarej, czy też stalowoszarej barwie, oraz słabym połysku. Jest miękki i łupliwy, czego przyczyną jest sieć przestrzenna minerału składająca się z równoległych warstw atomów, o znacznych odstępach atomów węgla pomiędzy warstwami. Dobrze przewodzi elektryczność oraz ciepło. Gęstość grafitu wynosi 2,1 – 2,3 g/cm3.
Zastosowanie grafitu:
- wkłady do ołówków,
- cegły ognioodporne,
- styropian dalmatyńczyk, który oferuje Termo Organika, o lepszych właściwościach termoizolacyjnych od styropianu tradycyjnego,
- farby grafitowe, chroniące metal przed korozją, i nadające mu antyczny wygląd,
- akcesoria grafitowe ognioodporne, tj. tygle, łyżki, mieszadła, czy czerpaki,
- smar grafitowy o wysokiej odporności termicznej i mechanicznej, do tzw. suchego smarowania zamków, łańcuchów, czy przekładni ślimakowych,
- elektrody grafitowe np. do spawania automatycznego lub produkcji stali,
- w reaktorach jądrowych.
Diament
Fullereny
Węgle kopalne
- szungit
- antracyt
- węgiel kamienny
- węgiel brunatny
- torf