Kwas acetylosalicylowy – leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe


Kwas acetylosalicylowy, wg nazewnictwa IUPAC – kwas 2-acetoksybenzoesowy.

Leki zawierające kwas acetylosalicylowy

Kwas acetylosalicylowy jest związkiem szeroko wykorzystywanym przez farmaceutykę. Wchodzi w skład leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym, wśród których można wymienić popularną Aspirynę, Polopirynę S, Etopirynę, Calcipirynę, Asprocol, Upsarin C, czy Alka Seltzer.
Dostępny jest jednak nie tylko w postaci syntetycznego związku, lecz także jako składnik wielu naturalnych preparatów leczniczych. Doskonałym przykładem jest tu kora wierzby, wchodząca w skład wielu herbat, czy syropów tj. Pyrosal.

Leki zawierające kwas acetylosalicylowy dostępne są w różnej postaci. Są to m.in. tabletki, powlekane pastylki, proszki musujące, czy syropy.

Historia leków zawierających kwas acetylosalicylowy

Właściwości kwasu acetylosalicylowego wykorzystywane były od wieków za sprawą ziołoterapii. Popularnym w naszym środowisku źródłem tego kwasu jest kora wierzby, wykorzystywana do dnia dzisiejszego jako składnik wielu mieszanek ziołowych.

W roku 1897 niemiecka firma Bayer wprowadziła na rynek farmaceutyczny Aspirynę. Lek produkowany jest i sprzedawany do dziś, stanowiąc bardzo istotny fragment rynku.

Działanie kwasu acetylosalicylowego – działanie aspiryny

Kwas acetylosalicylowy należy do związków wchłanianych do krwiobiegu przez jelito cienkie. Już po godzinie od połknięcia, leki zawierające ten związek aktywny wchłaniane są przez jelito. Działanie kwasu acetylosalicylowego polega na hamowaniu syntezy złożonych związków chemicznych, które odpowiedzialne są za powstawanie bólu.

Problemem kwasu acetylosalicylowego jest podrażnianie błony śluzowej żołądka, jeśli leki stosowane są zbyt często i w zbyt dużych dawkach.

Kwas acetylosalicylowy ze względu na swój charakter powoduje zakwaszenie krwi.
Dla prawidłowego działania organizmu człowieka bardzo istotna jest odpowiednio zachowana równowaga kwasowo-zasadowa organizmu. Krew uznawana jest za jeden z mechanizmów buforowych dla tejże równowagi. Odpowiednie pH krwi umożliwia jej transportowanie tlenu O2 do tkanek i wydalanie dwutlenku węgla CO2. Zakwaszenie krwi, czyli obniżenie jej pH, powoduje deformację erytrocytów i zmniejszenie ich zdolności do przenoszenia cząsteczek tlenu. Wywołana kwasica oddechowa charakteryzuje się przyśpieszonym oddechem, którego zadaniem jest usunięcie nadmiaru dwutlenku węgla. Następuje również odwodnienie organizmu, czego sprawcą są znacznie przyśpieszające pracę nerki.

Przeciwdziałania do podawania leków zawierających kwas acetylosalicylowy


Leki zawierające w swym składzie kwas acetylosalicylowy nie powinny być podawane dzieciom. Pochodne salicylowe mogą wywołać u dzieci zespół Reye’a.

„Jego objawy, czyli ospałość, kapryśność i splątanie, mogą w łatwy sposób zostać pomylone z wycieńczeniem organizmu po przebytym zakażeniu. Jednak gdy nie mijają, a wręcz się nasilają i dołączają do nich wymioty, można kierować swoje kroki do najbliższego lekarza.
Nieleczony zespół Reye’a może zaowocować śpiączką w wyniku obrzęku mózgu, uszkodzeniem wątroby i śmiercią dziecka. ”
Źródło: Gorączka u dzieci – kiedy i jak ją zwalczać.

Uczulenie na kwas acetylosalicylowy – osoby źle tolerujące ten składnik aktywny leków powinny stosować zamienniki, choćby paracetamol, czy też ibuprofen. Oba związki mogą poszczycić się znacznie szybszym działaniem, co można uznać za ich zaletę. Dzieje się tak za sprawą innej drogi wchłaniania, a mianowicie poprzez błony śluzowe żołądka.
Przy zmianie leku na inny bardzo istotne jest zapoznanie się z jego składem. Kwas acetylosalicylowy dostępny jest pod różnymi nazwami handlowymi, przez co zmiana leku nie zawsze oznacza zmianę substancji aktywnej leku.