Tag Archives: analiza chemiczna

Analiza chemiczna – miareczkowanie

Klasyfikacja metod miareczkowych

  1. Alkacymetria. Metody miareczkowe oparte są na reakcjach kwas – zasada. Wykorzystywane są tu mianowane (o dokładnie znanym stężeniu) roztwory wodorotlenków (jest to tzw. alkalimetria) oraz mianowane roztwory kwasów (acydymetria).
  2. Kompleksometria. Metody kompleksometryczne opierają się o tworzenie trwałych związków kompleksowych.
  3. Metody strąceniowe. Wykorzystuje się tu reakcje wytrącania trudno rozpuszczalnych osadów.
  4. Redoksomertia. Metody te opierają się o reakcje redoks.

Reakcje chemiczne wykorzystywane w analizie miareczkowej

    Wymagania:

  • reakcja musi zachodzić szybko po dodaniu najmniejszej ilości odczynnika miareczkowego,
  • reakcja przebiega stechiometrycznie, zgodnie z teoretycznym równaniem reakcji,
  • reakcja może przebiegać jedynie pomiędzy oznaczaną substancją a odczynnikiem,
  • koniec miareczkowania jest łatwy do zaobserwowania dzięki zmianie barwy roztworu lub istnieje wskaźnik zmieniający barwę w punkcie końcowym miareczkowania.

Roztwory mianowane, konieczne przy analizie miareczkowej, to roztwory o dokładnie znanym stężeniu wybranej substancji w roztworze.

    Otrzymuje się je w wyniku kilku procedur:

  • poprzez rozpuszczenie odważonej substancji wzorcowej do odpowiedniej objętości roztworu, czyli rozpuszczenie substancji w niewielkiej ilości rozpuszczalnika i uzupełnienie nim, np. kolby miarowej, do zadanej objętości,
  • poprzez przygotowanie roztworu o przybliżonym stężeniu i nastawienie miana (stężenia) przez miareczkowanie odpowiedniej wielkości odważki substancji wzorcowej,
  • miareczkowanie próbki roztworu o dokładnie znanym stężeniu za pomocą roztworu nastawianego.

Przy sporządzaniu roztworów mianowanych wykorzystywane są substancje wzorcowe, spełniające kilka ważnych kryteriów: są czyste (99,99%), trwałe na powietrzu, nie pochłaniają wilgoci ani dwutlenku węgla, a co najważniejsze, reagują stechiometrycznie.

Wskaźniki wykorzystywane w alkacymetrii

Wskaźniki

Zakres pH zmiany barwy

Zabarwienie wskaźnika w roztworze

kwaśnym

alkalicznym

czerwień krezolowa

0,2 – 1,8

czerwone

żółte

błękit tymolowy

1,2 – 2,8

czerwone

żółte

żółcień metylowa

2,9 – 4,0

czerwone

żółte

oranż metylowy

3,1 – 4,4

czerwone

pomarańczowe

zieleń bromokrezolowa

3,8 – 5,4

żółte

niebieskie

czerwień metylowa

4,2 – 6,3

czerwone

żółte

lakmus

5,0 – 8,0

czerwone

niebieskie

błękit bromotymolowy

6,2 – 7,6

żółte

niebieskie

czerwień fenolowa

6,4 – 8,0

żółte

fioletowe

fenoloftaleina

8,0 – 10,0

bezbarwne

czerwone

tymoloftaleina

9,3 – 10,5

bezbarwne

niebieskie

żółcień alizarynowa

10,0 – 12,0

żółte

fioletowe

 

Z notatek szkolnych