Związek chemiczny a mieszanina. Metody rozdzielania mieszanin.


a) Reakcja chemiczna a zjawisko fizyczne.

Reakcja chemiczna – przemiana, w której powstają nowe substancje o innych właściwościach fizycznych i chemicznych niż substancja wyjściowa.

Zjawisko fizyczne – jest to przemiana w wyniku której zmienia się kształt, forma, stan skupienia substancji.

Zjawisko fizyczne

Reakcja chemiczna

parowanie

skraplanie

topnienie

krzepnięcie

sublimacja

resublimacja

przepływ prądu przez przewodnik

indukcja

burza

spalanie/utlenianie

rdzewienie żelaza

kwaśnienie mleka

kiszenie kapusty

otrzymywanie związków chemicznych

b) Mieszanina a związek chemiczny.

Mieszanina- układ co najmniej dwóch substancji. Substancje nie łączą się wiązaniami chemicznymi tylko są wymieszane mechanicznie.

Mieszanina

Związek chemiczny

Może zawierać bardzo wiele składników

Zawiera zwykle niewielką ilość składników

Można ją rozdzielić na składniki metodami fizycznymi

Można go rozdzielić na składniki (pierwiastki) metodami chemicznymi

Właściwości składników są zachowane

Składniki nie zachowują swoich właściwości – powstaje nowa substancja

Składniki mieszamy w dowolnych ilościach

Składniki łączymy w ściśle określonych ilościach

c) Typy mieszanin.

 

Mieszanina jednorodna – homogeniczna,

                    • powietrze

                    • stopy metali

                    • woda z sokiem

                    • woda gazowana.

Mieszanina niejednorodna – heterogeniczna,

                    • woda + piasek

                    • woda + olej

Właściwości mieszanin zależą od:

  • rodzaju składników

  • proporcji składników.

d) Sposoby rozdzielania mieszanin.

Przypomnienie pojęć:

  • KRYSTALIZACJA – odparowanie rozpuszczalnika, zatężenie roztworu lub jego oziębienie.

  • FILTRACJA (SĄCZENIE) – polega na oddzieleniu substancji stałej na sączkach o odpowiedniej wielkości porów.

  • DEKANTACJA – zlanie cieczy znad osadu.

  • SEDYMEMTACJA – opadanie cząstek ciała stałęgo na dno pod wpływem siły ciężkości.

  • METODY RĘCZNE – ręczne oddzielenie, przesiewanie przez sito, rozdzaił z apomocą magnesu.

  • DESTYLACJA – przeprowadzenie cieczy w stan pary I skroplenie par. Wykorzystuje się różnicę w temperaturze wrzenia składników.

  • HROMATOGRAFIA (bibułowa, kolumnowa) – wykorzystuje ona różnicę szybkości przemieszczania się poszczególnych składników mieszaniny względem podłoża.

  • EKSTRAKCJA – wykorzystuje się różnicę rozpuszczalności składników mieszaniny w użytym rozpuszczalniku.

Zadanie 1.

Za pomocą jakiej metody rozdzielisz następujące mieszaniny?

  • piasek i woda – SĄCZENIE

  • roztwór soli kuchennej – KRYSTALIZACJA

  • woda i ocet – DESTYLACJA

  • węglan wapnia i jod – EKSTRAKCJA ( w chloroformie lub benzynie).

Omówienie wad i zalet poszczególnych metod oraz kryteriów ich zastosowania.

e) Koloidy.

Przykłady:

  • mieszanina wody i żelatyny

  • mleko

  • musztarda

  • mydło

  • mgła.

Podczas odparowywania rozpuszczalnika lub ochładzania koloidu tworzy się koagulat (żel) – układ o wyglądzie zbliżonym do ciała stałego, miękki I elastyczny.

 

Doświadczenie 1.

Multimedialna prezentacja chromatografii kolumnowaj, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmu podziału.: